hudus delili ne demek?

Hudus delili, İslam felsefesinde önemli bir argümandır ve evrenin yaratılmış olduğunu kanıtlamaya çalışır. "Hudus" kelimesi Arapça kökenli olup, "sonradan olma" veya "yaratılmış olma" anlamına gelir. Hudus delili, evrenin bir başlangıcı olduğu ve dolayısıyla bir yaratıcıya ihtiyaç duyduğunu savunur. Bu delil, özellikle İslam kelamında kozmolojik bir argüman olarak kullanılmıştır.

Hudus delili, genellikle iki temel önermeye dayanır:

1. Evren hudustur, yani sonradan yaratılmıştır.
2. Her hudu, bir muhdis (yaratıcı) gerektirir.

Bu iki önermeyi temel alarak, evrenin bir yaratıcı tarafından var edildiği sonucuna ulaşılır. Hudus delili, İslam filozofları ve kelamcıları arasında geniş bir şekilde tartışılmış ve farklı şekillerde ele alınmıştır. İbn Sina, Gazali ve Fahreddin Razi gibi önemli düşünürler, bu delili farklı perspektiflerden ele almışlardır. Gazali, özellikle "Tehafüt el-Felasife" adlı eserinde bu konuya derinlemesine değinmiştir.

Hudus delili, genellikle kozmolojik delil ile karıştırılır çünkü her ikisi de evrenin varlığını ve başlangıcını araştırır. Ancak, hudus delili özellikle İslam felsefesinde, evrenin sonradan yaratılmış olduğunu vurgulayarak onu Batı felsefesindeki kozmolojik argümanlardan ayırır.